Dlatego, jak zauważa badacz Mark Knapp, zajmowanie miejsc przez uczestników nie można interpretować w oderwaniu od okoliczności towarzyszących (np. randka, rozmowa o pracę, negocjacje biznesowe).
Cztery układy miejsc siedzących
1. Pozycja narożna - Na rogu z rozmówcą
Najczęściej zajmowana przez osoby, które prowadzą przyjazną, swobodną rozmowę. Nie utrudnia kontaktu wzrokowego oraz pozwala na gestykulację i obserwowanie zachowań rozmówcy. Róg stołu pozwala na częściową barierę oraz zapobiega podziałom terytorialnym, co może okazać się niezwykle przydatne w prowadzeniu negocjacji.
2. Pozycja współpracy - Po jednej stronie stołu z rozmówca
Szczególnie rekomendowana do zajmowania, gdy mamy zamiar pracować nad jakimś zadaniem. Niezwykle ważne jest, by pozycję tę, przyjąć w taki sposób, by nie nie naruszyć sfery osobistej rozmówcy. Przydatna, gdy zapraszamy do konwersacji kolejną osobę.
3. Pozycja obrony i współzawodnictwa - Oko w oko z rozmówcą
Zajęcie miejsca za stołem na wprost rozmówcy, stwarza atmosferę obrony i współzawodnictwa. Stół tworzy barierę, która utrudnia konwersację oraz umacnia trwanie przy swoich poglądach, zmniejszając szansę na zakończenie negocjacji sukcesem. Pozycja ta jest często stosowana, gdy ludzie ze sobą konkurują lub mają wyższy status (np. dyrektor-uczeń). Jeżeli ludzie zajmują miejsca po przeciwnych stronach stołu, nieświadomie dzielą go na dwie części (niekiedy wykorzystując d tego przedmioty, np. telefon, serwetnik), a każdy z rozmówców broni swojej części blatu jako własnego terytorium.
4. Pozycja niezależna - Nie jestem zainteresowany kontaktem
Przyjmowana zazwyczaj, gdy brakuje chęci współdziałania z innymi (można ją zaobserwować np. w bibliotece). Informuje o braku zainteresowania, a naruszenie granicy strefy osobistej może zostać odebrane jako prowokacyjne, wrogie.
Kształt stołu a nasza pozycja
Nie bez znaczenia jest stół, przy którym zasiadamy
STÓŁ KWADRATOWY (formalny)
STÓŁ KWADRATOWY (formalny)
Tworzy relację współzawodnictwa lub obrony. Nadaje się do rozmów krótkich lub sytuacji, kiedy zależy nam na podkreśleniu swojego statusu (np. lekarz-pacjent, pracodawca-podwładny). Największy opór ujawni osoba siedząca na wprost, natomiast najbardziej chętna do współpracy okaże się osoba siedząca obok, szczególnie po naszej prawej stronie.
STÓŁ OKRĄGŁY (nieformalny)
STÓŁ OKRĄGŁY (nieformalny)
Tworzy atmosferę równości i jest najlepszy do prowadzenia dyskusji pomiędzy osobami o równej pozycji. Należy pamiętać, że jeśli przy stole okrągłym zasiądzie osoba o wyższym statusie, rozmówcy siedzący najbliżej niej, będą czuli się ważniejsi od tych, siedzących dalej, natomiast osoba siedząca na wprost, zajmie pozycję obronną.
STÓŁ PROSTOKĄTNY
STÓŁ PROSTOKĄTNY
Stwarza możliwość wywarcia największego wpływu. Najważniejszą rolę na przebieg konwersacji odegra osoba, która usiądzie przy węższym brzegu stołu, zwłaszcza przy końcu pomieszczenia i będzie widzieć drzwi frontowe. Zawsze wystrzegamy się miejsca, gdy za naszymi plecami znajdują się drzwi.
Jeśli nie było ograniczenia pod względem metrażu i wybór kształtu stołu w domowej jadalni został dokonany wspólnie przez domowników, możemy wnioskować o rozkładzie władzy w rodzinie.
Wybór stołu a charakterystyka rodziny
Jeśli nie było ograniczenia pod względem metrażu i wybór kształtu stołu w domowej jadalni został dokonany wspólnie przez domowników, możemy wnioskować o rozkładzie władzy w rodzinie.
- Na stół okrągły zdecyduje się rodzina „otwarta”,
- na kwadratowy, „zamknięta”,
- a rodzina „autorytatywna” wybierze stół prostokątny.
Znaczenie miejsca siedzącego podczas negocjacji
W rozmowach formalnych przyjęty jest układ "poprzez prostokątny stół". Każda z delegacji zajmuje jedną jego stronę, a liderzy siadają dokładnie na wprost siebie. Układ ten ma zagorzałych zwolenników, ponieważ podkreśla odrębność obu stron i każdej z nich daje własne terytorium. Prowokuje jednak do konfrontacyjnego stylu rozmów w rodzaju "my-oni" i jest wobec tego nie najlepszym modelem dla negocjacji, w których wspólny cel ma pomóc przełamać wzajemne negatywne nastawienie stron. Jeśli atmosfera ma być nieformalna, a stosunki partnerskie, o wiele mniej konfliktogenny będzie stół okrągły lub fotele ustawione przy niskich stolikach. Czasem przecenia się jednak wagę wyboru odpowiedniego miejsca do siedzenia. Z pewnością jednak nie można zostawić tego przypadkowi.
Dobrą pozycję w negocjacjach zapewnia skorzystanie z kilka porad.
- Zawsze siadaj obok osoby, z którą chcesz konsultować się podczas negocjacji.
- Jeżeli jesteś liderem zespołu negocjacyjnego, siądź naprzeciw lidera drugiej strony.
- Natomiast, gdy chcesz osłabić efekt konfrontacji, zejdź z linii środkowej siadając nieco z boku, na sąsiednim lub jeszcze następnym krześle.
- Planując miejsce negocjacji konieczne jest zdecydowanie, kto powinien siedzieć najbliżej drzwi, a kto najbliżej telefonu. Są to strategiczne miejsca, jeżeli planuje się korzystanie z telefonu i oczekuje się, że do pokoju będzie wchodziło wiele osób. Osoba znajdująca się najbliżej telefonu, kontroluje go. Osoba siedząca najbliżej drzwi z kolei sprawuje kontrolę nad dostępem do pomieszczenia.
- Pod uwagę należy również wziąć rozmieszczenie okien i kąt padania promieni słonecznych. Są to istotne elementy zwłaszcza, jeżeli w pokoju robi się gorąco lub słońce razi w oczy.
Wybór stołu oraz zajęcie przy nim określonego miejsca jest niezwykle ważne i może zdecydować o wyniku konwersacji. Warto pamiętać, by nie naruszać strefy osobistej rozmówcy, bez jego werbalnej lub niewerbalnej zgody. Takie wtargnięcie zaowocuje przyjęciem przez drugiego człowieka defensywy, co utrudni konwersację.
A przy jakim stole najczęściej zasiadacie Wy?
Autor: Joanna Światła
Na podstawie:
Pease Allan, Mowa ciała. Jak odczytywać myśli innych ludzi z ich gestów, Kielce, JEDNOŚĆ, 2005.
A przy jakim stole najczęściej zasiadacie Wy?
Autor: Joanna Światła
Na podstawie:
Pease Allan, Mowa ciała. Jak odczytywać myśli innych ludzi z ich gestów, Kielce, JEDNOŚĆ, 2005.
Donaldson Michael. Donaldson Mimi, Negocjacje. Warszawa, Wydaw. RM, 1999
w domu okrągły a w firmie prostokątny:)
OdpowiedzUsuń